Sâm xuyên đá

Sâm xuyên đá còn có tên gọi khác là cây sâm dây, sâm đá, sâm phá thạch. Đây là một loài sâm đặc biệt khi có thể mọc xuyên qua các tảng đá, đặc sản của các tỉnh miền núi đá phía Tây Bắc.

Tên khoa học

Đang cập nhật:……

Khu vực phân bố

Sâm xuyên đá mọc ở các dãy núi đá vùng Tây Bắc nước ta, nhiều nhất ở dãy Hoàng Liên Sơn. Cây mọc nhiều ở các tỉnh Yên Bái, Tuyên Quang, Lào Cai….

Hiện nay nguồn dược liệu này vẫn dựa 100% vào tự nhiên, cây sâm xuyên đá rất khó trồng, nơi sâm đá mọc phải có khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp thì cây mới mọc. Bởi vậy cho đến nay vẫn chưa có nơi nào nhân giống, trồng đại trà được.

Bộ phận dùng

Toàn cây bao gồm thân, lá rễ đều được dùng làm thuốc.

Rễ: Cây có bộ rễ dài, khỏe có thể mọc xuyên qua những tảng đá nên được gọi là sâm xuyên đá. Bộ rễ của cây sâm xuyên đá rất quý, được sử dụng đểm làm thuốc.

Thân, lá: Ngoài ra thân và lá cũng là những bộ phận có nhiều dược tính quý tốt cho sức khỏe nên cũng được dùng làm thuốc.

Cách chế biến và thu hái

Thu hái: Do nhu cầu của người dân nên hiện nay cây sâm đá hiện nay được thu hái quanh năm. Thời vụ chuẩn là vào mùa thu, thời gian bắt đầu từ tháng 9 đến tháng 11 hàng năm (Đây là thời điểm cây bắt đầu rụng lá, tất cả các chất đều tập trung vào bộ rễ) thời gian này cây có nhiều dược tính nhất.

Chế biến: Rễ sâm xuyên đá rất dài, có đoạn rễ dài tới gần 2m, sau khi đào về sẽ được rửa thật sạch, cắt ngắn dùng tươi. Hoặc đem thá mỏng phơi khô làm thuốc.

Thành phần hóa học

Theo các tài liệu cây sâm đá có 2 hoạt chất chính: Saponin, phenol glucoside.

Hoạt chất saponin trong cây sâm đá có hàm lượng rất cao, hàm lượng này được cho là còn nhiều hơn ở nhân sâm Triều Tiên và chỉ thấp hơn lượng saponin có trong sâm ngọc linh tự nhiên. (Saponin là một chất quý thường thấy trong nhân sâm, giúp bồi bổ và tăng cường sức khỏe).

Hạt chất phenol glucoside có công dụng tăng cường miễn dịch, dùng trong phòng ngừa và hỗ trợ điều trị ung thư, tăng cường khả năng hoạt động bền bỉ cho cơ thể.

cây sâm xuyên đá

Tính vị

Cây sâm xuyên đó có vị ngọt nhẹ, mùi thơm, tính bình vào 2 kinh tâm, can.

* Công dụng của cây sâm xuyên đá

Theo các nhà nghiên cứu thì công dụng của sâm xuyên đá có thể sánh ngang với nhân sâm Triều Tiên, không muốn nói là tốt hơn khi xuyên đá được thu hái từ rừng tự nhiên, trong khi đó nhân sâm Triều Tiên hiện nay chủ yếu được trồng.

• Tăng sức bền cho sơ thể
• Tăng cường trí nhớ
• Giảm quá trình lão hóa
• Phòng ngừa bệnh ung thư
• Tăng cường sinh lý cả nam, nữ
• Tăng cường và phục hồi chức năng gan

Đối tượng sử dụng

Là một vị thuốc đa công dụng, vừa dùng để điều trị bênh, vừa dùng phòng bềnh và tăng cường sức khỏe. Do vậy người bình thường và người bệnh đều sử dụng được.

Cách dùng, liều dùng

Cách sắc uống: Sâm đá tươi 30g (hoặc 15g khô) sắc với 1 lít nước uống trong ngày.

Cách ngâm rượu sâm xuyên đá: Có thể ngâm tươi hoặc ngâm khô

• Ngâm tươi: Rễ sâm tươi 1kg đem rửa sạch, cắt thành từng đoạn dài khoảng 25cm (Tùy theo kích thước bình ngâm) để dáo nước rồi ngâm với 3 lít rượu 40 độ. Ngâm 3 tháng dùng dùng được.
• Ngâm khô: Rễ sâm khô 1kg (Thái mỏng hoặc cắt đoạn phơi khô) đem sao vàng, hạ thổ rồi ngâm với 5 lít rượu 40 độ. Ngâm trong thời gian 3 tháng là dùng được.
• Cách dùng: Dùng trong mỗi bữa ăn, mỗi bữa dùng 2-3 ly nhỏ (Lưu ý: Mỗi ngày dùng không quá 80ml rượu = 6 ly nhỏ).
• Mùi vị, tác dụng: Rượu sâm xuyên đá có mùi thơm dịu, vị ngọt uống rất phấn khích, chỉ cần 1 lần sử dụng bạn sẽ nhớ mãi cái mùi vị thơm ngon ấy. Đặc biệt hơn là sau khi sử dụng bạn sẽ cảm thấy cơ thể sảng khoái, tràn đầy sinh lực và năng lượng. Hãy sử dụng và cảm nhận về chất lượng sản phẩm bạn nhé.

Rượu sâm xuyên đá

Lưu ý khi sử dụng

Do có lượng hoạt chất saponin cao nên khi sử dụng sâm đá các bạn không dùng quá liều theo hướng dẫn ở trên. Nếu dùng quá nhiều sẽ làm giảm hiệu quả của thuốc.

Có tác dụng ngang hàng với nhân sâm, nhưng giá bán xuyên đá chỉ bằng 1/5 lần giá bán nhân sâm, trong khi đó hiện nay nếu không cẩn thận có nguy cơ mua phải nhân sâm giả có bán tràn lan trên thị trường.

Nguồn: Tổng hợp Online